
250. rocznica urodzin Rahel Levin, po mężu Varnhagen, stała się dla Instytutu Filologii Germańskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, Biblioteki Jagiellońskiej, Towarzystwa im. Varnhagenów oraz Instytutu Języka i Literatury Niemieckiej Uniwersytetu w Kolonii okazją do zorganizowania wystawy oraz konferencji naukowej poświęconej twórczości tej żydowsko-niemieckiej intelektualistki.
Pokazane na ekspozycji rękopisy, pierwsze edycje tekstów pisarki, historyczne eksponaty, portrety i inne materiały wizualne ilustrują istotne konteksty biograficzne, kulturowe i historyczne.
Na wystawie zostały ponadto zaprezentowane dokumenty osobiste, notatki autobiograficzne oraz pisemne świadectwa intensywnych kontaktów między gospodynią i gośćmi jej słynnego salonu, bliskich przyjaźni i kilku jej romansów. Udokumentowano historię recepcji pism niemiecko-żydowskiej pisarki – począwszy od projektów edytorskich męża Karla Augusta Varnhagena von Ense, poprzez prace naukowe i popularyzatorskie sprzed 1945 roku, po znaną monografię filozofki Hanny Arendt oraz najnowsze krytyczne wydania tekstów berlińskiej intelektualistki.
Całość obszernej spuścizny Rahel Varnhagen pozostawała długo nieznana, na czym niewątpliwie zaważył fakt, że składa się ona niemal wyłącznie z listów, czyli tekstów reprezentujących gatunek z pogranicza literatury, któremu krytycy i naukowcy długo odmawiali walorów estetycznych.
Zaprezentowane z okazji 250. rocznicy urodzin Rahel Varnhagen eksponaty przypominają historię życia „pisarki bez dzieła”, a dzięki odniesieniom do jej niezwykłych biograficznych konstelacji nawiązują do skomplikowanej problematyki żydowskiej asymilacji, kontekstów kultury mieszczańskiej przełomu XVIII i XIX w. roku ze szczególnym uwzględnieniem zjawiska mieszczańskiego salonu, historii listu w XIX wieku i złożonego fenomenu kobiecego autorstwa.