Theatre Iconography: take a look at the actors and actresses as captured in many early photographs. The unique collection of photos from Cracow theaters and much more ...
Widok zawartości stron
Baza Ikonografii
Teatralnej
Widok zawartości stron
Widok zawartości stron
Baza Ikonografii Teatralnej
Pomoc: Informacje ogólne
Biblioteka Jagiellońska posiada w Oddziale Zbiorów Graficznych i Kartograficznych bogatą dokumentację ikonograficzną związaną z dziejami teatru krakowskiego. Obejmuje ona okres od końca XVIII w. do lat 80 XX w. Składają się nań grafiki, rysunki, a przede wszystkim około 16.000 zdjęć i podobna liczba negatywów. Podstawową część tych zbiorów stanowi kilka znaczących kolekcji pozyskanych dla Biblioteki Jagiellońskiej w latach 70 i 80 ubiegłego stulecia.
Szczególną wartość ma kolekcja Wacława Szymborskiego (1866-1932), aktora i fotografa, który od 1906 do końca życia występował w Teatrze Miejskim w Krakowie. Liczy ona ok. 2500 zdjęć i zbliżoną liczbę klisz stanowiących wszechstronną dokumentację działalności teatrów krakowskich. Zawiera ona sceny z przedstawień, portrety aktorów w rolach lub prywatne, zdjęcia innych ludzi teatru, ujęcia scenografii.
Nieliczny, lecz bardzo cenny jest zbiór oryginalnych klisz i fotografii Walerego Rzewuskiego z lat 1865-1869 przedstawiających Helenę Modrzejewską w różnych rolach granych w jej wczesnym krakowskim okresie działalności.
Biblioteka posiada również pochodzące z innych źródeł fotografie aktorów z XIX i I poł XX w. i kilka znaczących kolekcji fotografii teatralnych z okresu po 1945 r., z których najważniejsze są zdjęcia Feliksa Nowickiego (ok. 10 tys.), zbiór Władysława Krzemińskiego i Zofii Niwińskiej (ok. 1200 sztuk) oraz fotografie Wojciecha Plewińskiego z Teatru Starego, Teatru Ludowego w Nowej Hucie i Kabaretu Jama Michalika.
Katalog elektroniczny obejmuje:
- opracowanie materiałów ikonograficznych do 1939 roku, w tym skatalogowanie najcenniejszej a nieopracowanej uprzednio kolekcji zdjęć teatralnych Wacława Szymborskiego, oraz zbioru zdjęć Heleny Modrzejewskiej autorstwa Walerego Rzewuskiego i innych fotografów
- opracowanie materiałów ikonograficznych z czasów po II wojnie św., w tym kolekcji Władysława Krzemińskiego i Zofii Niwińskiej oraz zdjęć teatralnych Wojciecha Plewińskiego
- opracowanie innych materiałów ikonograficznych z zasobu Biblioteki Jagiellońskiej
- stworzenie bazy danych dostępnej w sieci, która umożliwia historykom teatru szybki dostęp do materiału ikonograficznego przy zastosowaniu różnorodnych kryteriów wyszukiwania.
Został opracowany schemat dokładnego opisu fotografii teatralnych i wszechstronny system ich indeksowania, który pozwoli w przyszłości rozszerzyć bazę danych i włączyć do niej nieskatalogowane dotąd zdjęcia Feliksa Nowickiego z Biblioteki Jagiellońskiej, a także zdjęcia teatralne przechowywane w archiwach teatralnych Krakowa, w Muzeum Teatralnym i w innych bibliotekach Krakowa.
Wszystkie zdjęcia i rysunki (około 4.500 sztuk) zostały zeskanowane i ich reprodukcje są dostępne w zapisie elektronicznym w sieci w 2 różnych formatach (wglądówki i powiększenia).
Opracowano łącznie ok. 4.500 fotografii, które zostały opatrzone szczegółowymi opisami uwzględniającymi tytuł i autora sztuki, nazwiska aktorów (także aktorów występujących w scenach zbiorowych, jeśli tylko dało się ich zidentyfikować), grane przez nich role, nazwiska reżyserów, scenografów i innych współautorów spektaklu, a także nazwę teatru i datę wykonania zdjęcia.
Zostały też skatalogowane rysunki (album 25) o tematyce teatralnej (w większości karykatury aktorów).
Przy opracowywaniu zbioru Wacława Szymborskiego zachowano zgodny z chronologią porządek nadany przez autora zdjęć. Ponieważ fotografie powklejane są do albumów liczących od kilkudziesięciu do stu kilkudziesięciu zdjęć, zachowano ten układ. W bazie danych zostały one uszeregowane wg numerów albumów od nr 1 do 23 (z tym że album 1 zawiera wyłącznie zdjęcia przedstawiające Wacława Szymborskiego, zaś album 2 zdjęcia luźne z jego zbioru).
Zbiory Władysława Krzemińskiego i Zofii Niwińskiej obejmują albumy 26 - 40, układ zdjęć jest w przybliżeniu chronologiczny.
Inne zbiory przez analogię zostały oznaczone jako albumy: 24 - fotografie Heleny Modrzejewskiej w rolach z różnych okresów życia, 25 - rysunki, 41 - zdjęcia W.Plewińskiego z Teatru Starego i z Teatru Ludowego , 42 - zdjęcia W.Plewińskiego z Kabaretu Jama Michalika, 90 - fotografie luźne ze starego zasobu i z nowszych nabytków Biblioteki Jagiellońskiej przedstawiające różnych aktorów polskich.
Wszystkie fotografie ze zbiorów Biblioteki Jagiellońskiej oznaczone są sygnaturami bibliotecznymi rozpoczynającymi się od IF.
Katalog opracował zespół w składzie:
- Beata Górecka
- Piotr Hordyński
- Małgorzata Palka
- Diana Poskuta-Włodek
- Anna Stafiej
- Agnieszka Kowalska
- Kierownik zespołu: Marek Dębowski
- Autorzy oprogramowania: Janusz Chwastek, Bartłomiej Brawuski
Baza danych jest udostępniana w sieci na serwerze Biblioteki Jagiellońskiej.